De Schroth therapeut zal de patient nauwkeurig onderzoeken en dit zal meestal tussen twee spiegels gebeuren; hierdoor kan de patient de rug ook aan de achterkant zien. Dit geeft inzicht in de (voorkeurs-)houdingen tijdens dagelijks activiteiten zoals staan en zitten.
De therapeut zal de patient hierna indelen in de Schroth-classificatie. Dit is een classificatie waarbij de scoliose ingedeeld wordt in type verkromming. Vervolgens wordt het oefenprogramma aan de individuele situatie toegepast.
Het doel van de therapie is de verergering van de scoliose te voorkomen, en deze het liefst te verminderen. De Schroth Best Practice bestaat uit houdings- en bewegingscorrecties gericht op het dagelijks leven. Zo leert de patient te staan, te zitten en te lopen op een wijze die de scoliose afremt.
Schroth 3D biedt de mogelijkheid om veel nauwkeuriger op de verkrommingen in te zoomen, zodat de oefeningen zo specifiek mogelijk op de scoliose werken. Deze specifieke intensieve oefeningen richten zich op alle driedimensionale veranderingen van de wervelkolom. Alle oefeningen streven, in tegenstelling tot andere behandelmethoden, geen symmetrie na maar zo mogelijk zelfs overcorrectie van de krommingen, en zijn daardoor sterk mobiliserend en intensief. Ze richten zich op souplesse, spierversterking en het ontlasten van wervels en tussenwervelschijven. De oefeningen worden altijd gecombineerd met de speciale ademhalingstechnieken die door Katharina Schroth ontwikkeld zijn.
Daarnaast beschikt een Schroth 3D opgeleide therapeut over een aantal specifieke handvattingen en mobilisatie technieken die ruimte kunnen geven, zodat de oefeningen nog effectiever zijn.
De SEAS methode werkt aanvullend op bovenstaande methodes. Het biedt mogelijkheden om de correcties nóg meer te doorvoelen en de stabiliteit van de rug in gecorrigeerde stand te verbeteren. Veel aandacht is er er voor het vasthouden van de correctie tijdens allerlei uitdagende houdingen en bewegingen in het dagelijks leven. Dit maakt SEAS bij uitstek geschikt om te integreren in training en sport.
Alle oefenprogramma’s kunnen eenvoudig, zonder dure hulpmiddelen, dagelijks thuis worden uitgevoerd. Zo kan bij zittende oefeningen een tafelrand worden vastgehouden, of staat de patiënt in een deuropening. Patiënten ervaren deze aanpak als prettig en weinig belastend. Ze voelen dat de oefeningen iets essentieels doen in hun rug.
Het is uiteindelijk de bedoeling dat de houdingscorrectie door het oefenen een gewoonte wordt.
Onze ervaring is dat met het combineren van deze verschillende methodes opvallend goede correcties mogelijk zijn!
Voor wie is het geschikt?
Schroth/SEAS therapie is de aangewezen behandeling voor zowel kinderen in de groei, als voor (volgroeide) tieners. Ook oudere (geopereerde) scoliose patiënten, patiënten met een asymmetrische houding en/of pijn kunnen veel baat hebben bij deze aanpak.
Uiteraard maakt het veel verschil voor de aanpak of het een kind of volwassene betreft, of er wel of niet een brace gedragen wordt en of iemand al dan niet geopereerd is. De algehele gezondheid en conditie bepalen de mogelijke intensiteit van de behandeling.
Kinderen in de groei
Tijdens de periode van snelle groei bij kinderen is er grote kans op toename van de scoliose. Nu is het belangrijk dat het kind bewust wordt van de voorkeurshoudingen die de scoliose in de kaart kunnen spelen. Bijvoorbeeld: bij het zitten op de bank kiest het kind onbewust de plek waar het met de bocht mee kan “hangen”. Ook bij het zitten aan tafel of bureau (school!) zie je deze voorkeur dan vaak terug.
Op basis van de specifieke bocht(en) van dit kind wordt een specifiek oefenprogramma opgesteld met thuisoefeningen die zich richten op het driedimensionaal tegen de bocht in bewegen. De Schroth ademhaling is hierbij ondersteunend. Uiteraard worden de oefeningen ook aangepast aan de leeftijd van het kind.
Bij kinderen met scoliose boven 25 graden die nog zullen groeien wordt vaak een brace aangemeten. Hierbij kan de Schroth methode zeer ondersteunend werken. Door de verbeterde souplesse kan de brace zijn corrigerend effect beter uitvoeren. Kinderen snappen “wat de brace wil” en dit maakt het accepteren van de brace, zowel psychisch als lichamelijk, makkelijker. Uiteraard is het ook belangrijk dat het kind tijdens en na het afbouwen van de brace de correctie goed zelf kan uitvoeren en volhouden om de wervelkolom te stabiliseren en terugval te voorkomen. Hier komen de SEAS oefeningen weer meer van pas.
Tieners en adolescenten die uitgegroeid zijn
Tieners en adolescenten die al zijn uitgegroeid kunnen veel last hebben van hun scoliose, zowel lichamelijk als geestelijk; zij storen zich aan de zichtbare asymmetrie van hun schoudergordel, ribbenkast en taille.
Hier zijn de intensieve Schroth 3D oefeningen vaak een goed middel om de wervelkolom te helpen strekken en beter in balans te brengen. Deze groep is vaak zeer gemotiveerd, en ze vinden het prettig dat ze nu leren dat ze er tóch nog zelf iets aan kunnen doen.
Volwassenen met scoliose
Ook volwassenen kunnen last krijgen van een scoliose. Zo kan er vrij plotseling een zijwaartse kromming in de onderrug ontstaan door degeneratie (slijtage) van de tussenwervelschijven, met forse pijnklachten en beperkingen tot gevolg. Ook kan het voorkomen dat je al vanaf je jeugd een scoliose hebt, maar hier bijvoorbeeld na de menopauze (overgang) opeens veel meer pijn en beperkingen van ervaart. Tenslotte kan het ook zo zijn dat je op latere leeftijd een scoliose ontwikkelt door andere oorzaken, denk aan heup- of knieartrose (hierdoor kan het bekken scheef komen te staan), of osteoporose (botontkalking) waardoor een of meer wervels in elkaar zakken.
In al deze gevallen is Schroth/SEAS-therapie de aangewezen behandeling. Het is essentieel om zoveel mogelijk in beweging te blijven om verdere achteruitgang te voorkomen, maar wèl in een optimaal gecorrigeerde houding!
Bij een goede behandeling zal door middel van ontspannende, strekkende en spierversterkende (thuis)oefeningen geprobeerd worden de rug zoveel mogelijk in de middenlijn te brengen. Het behouden van een zo symmetrisch mogelijke rug, liefst met nog een lordose (holling) in de lendenwervelkolom, kan de pijnklachten verminderen en de belastbaarheid van de rug vergroten. Minstens zo belangrijk is de strekking van de bovenrug en de nek; het hoofd en de nek moeten boven het lichaam staan, en niet ervoor.
Alleen in uitzonderlijke situaties zal de orthopeed besluiten dat operatief ingrijpen nodig en zinvol is. Ervaring leert dat operaties niet altijd pijnverlichtend werken. Tegelijkertijd zal de operatie de beweeglijkheid van de onderrug wel verder verminderen, waardoor overbelasting kan ontstaan op de omringende wervelniveaus.
In het dagelijks leven kan het zinvol zijn bepaalde aanpassingen te doen, om zoveel mogelijk te kunnen blijven bewegen, en overbelasting van de kwetsbare (onder-)rug te vermijden/ verminderen. Zo kun je denken aan:
-Slapen op de zij met een kussen(tje) tussen de knieën
-Zitten in een aan jouw postuur aangepaste fauteuil in plaats van op de bank. Bij langdurig zitten verhoging beeldscherm (laptopsteun), goede bureaustoel in plaats van eettafelstoel
-Verhogen van het stuur van de fiets, waardoor je wat rechter op gaat zitten. Een elektrische fiets kan ook een uitkomst zijn om in beweging te blijven
-Vermijden van te zwaar tillen en lang stilstaan (paraplu met stoeltje eraan?)
-Bij het wandelen gebruik maken van Nordic Walking stokken, of in het zwembad gaan lopen door het water
-Doseren of soms vermijden van huishoudelijk werk als stofzuigen (mn. bij vaste vloerbedekking of tapijt), reiken en bukken
De behandeldoelen worden aangepast aan de leeftijd en persoonlijke situatie van de patient, de behandeling is dus altijd maatwerk!.
Vergoeding van de behandeling
Indien uw scoliose progressief of aangeboren is, heeft u recht op vergoeding vanuit de basisverzekering na de eerste 20 behandelingen. Op de verwijzing van de arts moet dan wel “progressief” of “congenitaal” vermeld staan. In andere gevallen moet u aanvullend verzekerd zijn voor oefentherapie om de behandeling vergoed te krijgen.
Bij kinderen tot 18 jaar met progressieve scoliose is er geen eigen risico. Zij hebben dezelfde aanvullende verzekering als hun ouders.
